Het effect van opvang in de regio3 min leestijd

Fadi Mubarak werkt namens het Duitse ministerie van Ontwikkelingssamenwerking in Jordanië. Als Jordaniër krijgt hij op die manier zowel de Europese als de Jordaanse kant van opvang in de regio mee. De organisatie boekt veel succes, maar Fadi waarschuwt ook voor de weerslag die de opvang heeft op Jordanië zelf: ‘Als het niet snel lukt sociale cohesie te creëren, wordt het hier oorlog.’

Fadi Mubarak werkt voor Duitse Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ), een onderdeel van het Duitse ministerie van Ontwikkelingssamenwerking. Fadi werkt voor de tak die zich bezighoudt met verbeteringen in het onderwijssysteem voor zowel Syrische en Irakese vluchtelingen als Jordaanse kinderen. ‘Zelf ben ik sinds mei 2018 werkzaam voor GIZ. Ons werk is eigenlijk tweeledig: enerzijds coördineren we de bouw en het onderhoud van scholen, anderzijds organiseren we activiteiten voor Syrische én Jordaanse kinderen om de sociale cohesie te bevorderen. Beide zijn keihard nodig. Op het gebied van sociale cohesie zorgt de komst van vluchtelingen voor grote druk: in 2013 hadden we amper geweld in het onderwijs, in 2017 130 (!). Syrische kinderen op onze school waren zeven, acht jaar oud toen de oorlog uitbrak. Voor hen is geweld doodnormaal.’

Dan de successen: ‘we hebben nieuwe scholen gebouwd, en onze scholen behoren tot de tien beste van Jordanië. Belangrijker misschien wel: we merken dat medewerkers van het Jordaanse ministerie van Onderwijs [met wie GIZ nauw samenwerkt] ons zijn gaan vertrouwen. Voorheen wilden ze vrijwel niets uit handen geven, nu doen we grotendeels werk dat zíj zouden moeten doen.’

Gevraagd naar successen op het gebied van sociale cohesie, raakt Fadi in vervoering. ‘Een aantal maanden geleden hadden we een project waar Syrische en Jordaanse kinderen gezamenlijk muren van hun school gingen schilderen. Binnen enkele dagen was het verschil tussen de beide groepen niet meer te zien. Ze speelden met elkaar, en betrokken bij vertrek ook hun ouders daarbij. Sociale cohesie récht voor je neus, daar doe je het voor.’

De projecten van GIZ worden meestal gefinancierd vanuit het Duitse ministerie van Ontwikkelingssamenwerking, maar een deelproject tegen pesten, geweld en vandalisme waar Fadi nu aan werkt wordt grotendeels vanuit een speciaal opgericht EU-fonds (het Madadfonds). Opvallend is de verschillende manieren waarop de financiering gecontroleerd wordt: ‘Het Duitse ministerie wil van elke euro weten waar het aan besteed wordt en er gebeurt niets zonder akkoord uit Berlijn. De EU smijt geld over de balk en komt eens in de paar maanden kijken hoe het ervoor staat.’

“Het Duitse ministerie wil van elke euro weten hoe het besteed wordt. De EU smijt geld over de balk en komt eens in de paar maanden kijken hoe het ervoor staat.”

Recent werd er fors gekort op de VN-vluchtelingenorganisatie voor Palestijnse vluchtelingen, de UNRWA. Ook GIZ merkt dat het korten op vluchtelingenorganisaties veel effect heeft. ‘Voorheen vulde de VN de gaten die door andere organisaties werden achtergelaten. De afgelopen jaren probeert de VN te bezuinigen, en daar hebben we direct last van. We hadden laatst een 18-jarige die tussen de 14-jarigen zat, puur omdat er geen fatsoenlijk onderwijs voor hem geregeld kon worden.’

Fadi kijkt dan ook met dubbele gevoelens naar de toekomst. ‘Onze belangrijkste taak voor de nabije toekomst is het dichten van de kloof tussen vluchtelingen en Jordaniërs. De Syriërs die hier naartoe zijn gekomen, maakten deel uit van de absolute onderlaag van de bevolking. Het is niet voor niets dat het Zaatari-kamp [grootste vluchtelingenkamp in Jordanië] in feite een gevangenis is. De georganiseerde criminaliteit stijgt enorm, dus we moeten nú iets doen om de levensstandaard van zowel vluchtelingen als Jordaniërs te verbeteren. Daarnaast moet de onderlinge sociale cohesie snel toenemen. Als dat ons niet lukt, kan het ook hier zomaar oorlog worden.’

 

 

 

De naam van Fadi is op zijn uitdrukkelijke verzoek gefingeerd, maar is bij de auteur bekend.